Sayısal Kayıt Arşiv Analiz Sistemi
Üst Kurulumuzca radyo ve televizyon yayınlarının izlenmesi amacıyla kurulmuş olan sistemlerin günümüz teknolojisinin gerisinde kalması ve sık sık arızalanması nedeniyle güncelleştirilmesi planlanmış ve bu doğrultuda, radyo ve televizyon yayınlarının sayısal ortamda kayıt edilmesi, arşivlenmesi ve izlenmesi amacıyla Sayısal Kayıt ve Arşiv Sistemi Projesi (SKAAS) tasarlanmıştır.
SKAAS Projesi, günümüzün yüksek bilişim teknolojileri kullanılarak, 6112 Sayılı Yasada yer alan Üst Kurul yayın izleme ve denetleme yükümlülüğünün etkin bir şekilde yerine getirilmesi amacıyla, TÜBİTAK ile birlikte milli bir Proje olarak gerçekleştirilmiştir.
Proje ile ilgili hazırlıkların ve şartnamelerin tamamlanmasını müteakiben 22/02/2006 tarihinde TÜBİTAK’la sözleşme imzalanmıştır. Bu sözleşme kapsamında proje, iş planına uygun olarak; Üst Kurul merkez binasında TÜBİTAK tarafından gerçekleştirilmiş ve sistem ile radyo ve TV yayınlarının arşivlenmesine başlanmıştır. Bu çerçevede, yazılımın gerçekleştirilmesi, donanımın temini ve tesisi tamamlanmış, ayrıca sistemle ilgili yazılımlar açık kaynak kodlu yazılımlar olarak gerçekleştirilerek sisteme yükleme işlemleri başarıyla yapılmıştır. SKAAS kullanıcı bilgisayarlarında TÜBİTAK tarafından geliştirilen ve milli işletim sistemimiz olan PARDUS yazılımı kullanılmaktadır. Böylece SKAAS sisteminde kullanılan yazılımlar için herhangi bir yazılım lisans bedeli ödenmemektedir.
Şekil-1: SKAAS Ön İzleme Ekran Duvarları
Sistemin test, ayar ve geçici kabul çalışmaları 2008 yılı Ocak ayında başlatılmış ve sistemin geçici kabulü 2008 yılı Ağustos ayı itibariyle tamamlanmıştır. Sistemin işletilmeye alınmasıyla Ankara merkezde uydu, kablo ve karasal ortamdan yaklaşık 110 televizyon ve 80 radyo yayını alınıp kaydedilmeye, izlenmeye ve analiz edilmeye başlanmıştır. Sistem 7/24 çalıştırılmakta ve sistemin başında sürekli teknik personel görevlendirilerek yayınların kesintisiz kaydedilmesi ve arşivlenmesi sağlanmaktadır.
RTÜK İzleme Uzmanları, 2008 yılından itibaren SKAAS ile Radyo ve TV yayınlarını, en son teknolojik imkanlarla donatılmış sistem üzerinden kendilerine verilen ve üzerinde PARDUS işletim sistemi kurulu bulunan bilgisayarlar ile izleyip değerlendirmekte ve yayınlar üzerinde yayın analizleri de yaparak çok kısa sürede ve etkin bir şekilde raporlarını hazırlayıp Üst Kurula sunabilmektedirler. Ulusal yayınlar son bir yıl, diğer yayınlar ise son 6 ay arşivde saklanmaktadır. İzleme Uzmanları tarafından SKAAS arşivinden istenen yayının, istenen tarihteki kayıtları izlenebilmekte ve anahtar kareler ile yayın içeriği hızlı bir şekilde görüntülenebilmektedir.
Şekil-2: SKAAS İzleme Yazılımı
Yayınların izlenmesi ve değerlendirilmesinde sistemle entegre çalışan 7 adet analiz modülü bulunmaktadır. Bunlar; Video Çekim Analizi (VÇA), Video Text Okuma (VTO), Video Klip Yakalama (VKY), Video Program Analizi (VPA), Radyo Reklam Analizi (RRA), Anahtar Kelime Yakalama (AKY) ve Kavram Tanıma (KavTan) modülleridir.
• SKAAS İl/İlçe Yayın Alış Sistemi Projesi
RTÜK Merkezden alınamayan yerel ve bölgesel TV yayınlarının yerinde kaydedilerek RTÜK Merkeze aktarılmasını sağlayacak SKAAS İl/İlçe Yayın Alış Sistemi Proje çalışmaları SKAAS’ın devamı olarak TÜBİTAK ile 22/01/2009 tarihinde imzalanan sözleşme ile başlatılmıştır. Sözleşme kapsamında projenin bir yıl içerisinde tamamlanması planlanmıştır. Bu projeyle, il ve ilçelerde yayında olan yerel ve bölgesel yaklaşık 200 TV yayınının SKAAS sistemi içerisinde kaydedilmesi, arşivlenmesi, analiz edilmesi ve izlenmesi amaçlanmıştır.
Şekil-3: SKAAS İl/İlçe Yayın Alış Yerleri
Sistemin kurulumu ve testi Mayıs 2010 tarihinde tamamlanmıştır. Böylece, sistem tarafından kaydedilen yerel TV yayınlarının RTÜK Merkezde arşivlenmesi sağlanmıştır.
SKAAS sayesinde, İzleme ve Değerlendirme Uzmanları çok hızlı bir şekilde kendi bilgisayarında kurulu olan SKAAS İzleme Yazılımı aracılığıyla canlı ve arşivlenmiş yayınları izleyebilmekte ve bu yayınları 6112 Sayılı Kanuna göre değerlendirip, sakıncalı veya ihlal olanları Üst Kurula rapor etmektedir. Bütün işlemler SKAAS canlı yayın ağı üzerinde ve bilgisayar ortamında yürütülmektedir. Bu sistemle, yayınların denetleme görevi RTÜK tarafından başarılı, etkili ve daha sağlıklı olarak yapılabilmektedir.
Ayrıca, SKAAS ile İzleme ve Değerlendirme Uzmanları; Sistemdeki tüm Radyo ve TV yayınlarını bilgisayarları üzerinden izleyip monitör edilebilmekte, izlenen Radyo ve TV yayınlarının raporlarının belirli kısımları otomatik olarak oluşturulabilmekte ve yayınlar üzerinde görüntü ve ses analizleri yapabilmektedir.
Ayrıca, proje başlamadan önce uzmanlar yayın kayıtlarını çok büyük fiziksel depolama alanları üzerinde saklanan arşivlenmiş video kasetlerde bulmak zorunda olması ve analog video oynatıcıları ile bu kayıtları izlemesi, ciddi bir zaman ve enerji kaybı oluşturmakta ve sonuç olarak üretkenlik düşmekteydi. Diğer taraftan, zaman tüketiminde azalma, doğru karar verme oranındaki artış ayrıca kanunları ihlal edecek yayınların kaybolma ihtimalinin minimize edilmesi SKAAS sayesinde sağlanmıştır.
Projede geliştirilen bir arayüz sayesinde Üst Kurul Üyeleri haftalık Kurul toplantılarında, uzmanlar tarafından hazırlanan raporları belirli bir akış sırasına göre toplantı salonundaki bilgisayarları üzerinden takip edebilmekte, uzmanlar tarafından hazırlanan raporları incelemekte ve raporlara ait video klipleri izleyerek yayınlar hakkında kararlar alabilmektedir.
SKAAS ile, Üst Kurul personeli, kendileri arasında etkin bir koordinasyon sağlayan bilgiye kolayca ulaşabilmekte ve bu karar verme sürecinin daha kısa sürede ve doğru bir şekilde yapılabilmesine imkan vermektedir.
SKAAS Üst Kurulun hizmetlerinde yenilikçilik ve saydamlık yaratmıştır.