Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ev sahipliğinde Ankara’da düzenlenen 9. Boğaziçi Uluslararası Siber Güvenlik, Dijital Politika ve Sosyal Bilimler Konferansına katıldı.

Konferansın “Dijital Dönüşüm, Eşitsizlik ve Politika” başlıklı oturumunda RTÜK’ü temsilen Başkan Yardımcısı Dr. Feyzullah Tecirli, “Gençlerin Medya Kullanımı ve Dijital Okuryazarlık” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.

Dr. Tecirli, sunumunda RTÜK tarafından Türkiye genelinde yürütülen ve 26 ilde 15–21 yaş aralığındaki 7.511 gençle yapılan saha araştırmasının sonuçlarını paylaştı.

Tecirli, araştırma sonuçlarının gençlerin medya tercihleri ve dijital güvenlik farkındalıklarını ortaya koyduğunu belirterek, katılımcıların %94,9’unun interneti, %89,6’sının televizyonu, %77,4’ünün radyoyu düzenli olarak kullandığını aktardı.

İsteğe bağlı yayın platformları ve sosyal medya uygulamalarının kullanımında ise özellikle 19–21 yaş grubunun yoğunluk gösterdiğini söyledi.

Gençlerin günlük ortalama 5 saatten fazla internet, 3 saatin üzerinde sosyal medya kullandığını aktaran Tecirli, televizyon izleme süresinin ortalama 1 saat 35 dakika, radyo dinleme süresinin ise 1 saat 18 dakika olduğunu paylaştı.

Bu verilerin medya tüketiminin geleneksel mecralardan dijitale kaydığını açıkça ortaya koyduğunu ifade eden Dr. Tecirli, “Gençlerin medya kullanımı artık büyük ölçüde dijital ortama taşınmış durumda. Sosyal medya, haber siteleri ve çevrimiçi platformlar gençler için hem bilgi hem de eğlence kaynağı hâline geldi. Bu tablo, dijital okuryazarlığın ne kadar önemli olduğunu açık biçimde ortaya koyuyor.” dedi.

Başkan Yardımcısı Tecirli, gençlerin %89,6’sının sosyal medya hesabına sahip olduğunu, %25’inin profillerini herkese açık biçimde kullandığını ve %13’ünün takipçi sayısının önemli olduğunu düşündüklerini aktardı. 

“Gençlerin sosyal medya profilini herkese açık biçimde kullanması kişisel veri güvenliği bakımından ciddi bir risk oluşturuyor. RTÜK olarak aileleri ve gençleri bilinçlendirmeye yönelik projelerimizi genişletiyoruz. Bilgiye erişmek kadar mahremiyeti ve dijital ayak izini korumak da aynı derecede önemlidir.”

Dr. Tecirli, araştırmada gençlerin %15,6’sının RTÜK’e çeşitli beklenti ve öneriler sunduğunu belirtti.

En sık dile getirilen taleplerin; %20,1 oranla platformlarda yaş doğrulama ve sınırlama getirilmesi, %16,6 oranla dizi ve film içeriklerinin denetlenmesi, %11 oranla cinsel ve uygunsuz içeriklerin kaldırılması, %8,4 oranla sosyal medya içeriklerinde düzenleme yapılması olduğunu ifade etti.

Ayrıca talep ve öneri veren gençlerin %5,5’inin şiddet içeriklerinin, %4,5’inin yalan haberlerin engellenmesini, %4,1’inin ise TikTok’un daha sıkı denetlenmesini istediğini paylaştı.

Dr. Tecirli, araştırmada gençlerin dijital okuryazarlık düzeyinin yaş ve eğitim seviyesiyle doğru orantılı olarak arttığının tespit edildiğini belirtti.

19–21 yaş grubunun dijital farkındalıkta en yüksek düzeye sahip olduğunu, gençlerin %47’sinin dijital ayak izi farkındalığı yüksek bireyler olarak öne çıktığını aktaran Dr. Tecirli, dijital okuryazarlığın yalnızca teknoloji kullanma becerisi değil, aynı zamanda bilgiye ulaşma, doğru bilgiyi ayırt etme, mahremiyet ve siber güvenlik bilinci olduğunu vurguladı.

Dr. Tecirli, RTÜK’ün Cumhurbaşkanlığı tarafından ilan edilen 2025 ‘Aile Yılı’ vizyonu kapsamında aile dostu yayıncılığı ve gençlerin dijital farkındalığını güçlendirmeye yönelik çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti.

ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen Bosphorus International Conference on Cybersecurity, Digital Politics and Social Sciences, çok sayıda uluslararası akademisyen, kamu kurumu temsilcisi ve medya otoritesini bir araya getirdi.