“Ana Haber Bülteni ile Merhaba Yenigün” Yayınları
İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 09.09.2015 tarihli ve 1393 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
"SAMANYOLU HABER" logosu ile yayın yapan Samanyolu Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. ünvanlı medya hizmet sağlayıcı kuruluşta haftanın her günü saat 19:45'te "Ana Haber Bülteni" adlı haber bülteni ile haftanın her günü 06:00'da "Merhaba Yenigün" adlı haber programı yayınlanmaktadır. "Ana Haber Bülteni"nin sunuculuğunu Hilal Kızıldağ yaparken, "Merhaba Yenigün" ise Cihan Demir tarafından sunulmaktadır. Haber kanalı olan Samanyolu Haber kanalının bu programlarında günün önemli siyasi, sosyal gelişmeleri aktarılmaktadır.
Rapora konu 01.09.2015, 02.09.2015 tarihlerindeki yayınlarda ana gündem maddesi Akın İpek'e ait Koza İpek Holding'e bağlı şirketlerde emniyet güçleri tarafından yapılan arama faaliyetleridir. Bu şirketlerle ilişkili Bugün TV ve Kanaltürk yayıncı kuruluşlarına yapılan aramalar yoğun gündem olarak ekrana getirilmektedir. "Özgür Medyaya Operasyon" ana başlığı altında aktarılan ilgili haberlerin deşifre metni aşağıda yer almaktadır:
01.09.2015 Tarihli Ana Haber Bülteni:
19:47:00 "Özgür Medyaya Operasyon: Bugün N'oldu?" başlığı ile verilen haberde
Dış Ses: İktidar günlerdir konuşulan özgür basını susturma operasyonunun düğmesine bastı. Algı operasyonunun ilk adresi Kanaltürk ve Bugün TV'yi bünyesinde barındıran Koza İpek Holding oldu. (Klip Koza İpek 1)
20:14:42
Ekrem Dumanlı: Türk medyasını bu kadar boğmanın anlamı nedir? Bu saray baskısının anlamı nedir? Yeter artık insanların burasını geldi. bunun tadı kactı.. Tuzu kaçtı...(Klip Koza İpek 3)
20:20:54
Sevgi Akarçeşme: Muhalif sesler duyulsun istenmiyor, özellikle başkanlık planları suya düştükten sonra 7 haziranda ve koalisyon planı da, koalisyon hesapları da görüşmeleri de saray tarafından engellendikten sonra tekrar AKP'nin tek başına iktidara geleceği bir ortam oluşturulmak isteniyor. Bu ortamda da özgür, farklı seslere yer veren medyanın susturulması gerekiyordu. İşte bu amaçla sözde maliye operasyonları ya da -utanç verici bir gerekçe ama- terörü destekleme bahanesiyle Akın İpek'in başında olduğu Koza Holding hedef alınmış durumda, Koza İpek grubu. (Klip Koza İpek 4)
02.09.2015 Tarihli Merhaba Yenigün Programı:
Cihan Demir: ....Dün skandal bir operasyona şahit oldu sevgili seyirciler. Twitter fenomeni Fuat Avni günler öncesinde korkunç iddialarda bulunmuştu. 1 Kasım erken seçimleri öncesinde özgür medyayı susturmaya yönelik operasyon yapılabileceğini iddia etmişti. İşte dün bu iddiaları doğrulayabilecek nitelikte özgür medyayı hedef alan bir algı operasyonu gerçekleştirildi. Bu adres Kanaltürk ve Bugün televizyonlarının da aralarında bulunduğu Koza- İpek holdinge oldu.
Bant Yazı : Özgür medyaya ilk operasyon.
Dış Ses: Türkiye güne özgür medyayı susturma operasyonuyla uyandı......Holdingin merkez binasındaki aramaya MASAK ile Organize suçlarla mücadele polisleri katıldı.....Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Anayasal düzene karşı suçlar bürosu gruba bağlı 20'nin üzerindeki şirket için arama kararı aldı. Karar 20. Sulh Ceza Hakimliğinde onaylandı. ...
Cihan Demir:....İlk olarak siyasilerden gelen tepkilere bakacağız....
Bant yazı: Liderlerden sert tepki....İşte halk da bu yapılan operasyona sessiz kalmadı. Ellerindeki dövizlerle operasyona sert tepki gösterdi. Yapılan zulme artık yeter dedi.
Dış Ses: Muhalif medyaya yönelik operasyon Türkiye'yi ayağa kaldırdı. En çok tepki ise vatandaştan geldi. Ellerinde bayraklar dillerinde dua ile yapılanlara karşı durmak, destek vermek için toplandılar. ....(Klip Koza İpek 5)
Cihan Demir: ..... Prof. Dr. Mehmet Altan yapılanlar bir faciadır derken, Ekrem Dumanlı Türkiye'nin faşizmle karşı karşıya olduğunu söyledi. Yavuz Baydar ise baskınları yapanları eleştirel hiçbir sese tahammülleri bulunmadığını anlattı. Daha sonra görüntülere geçilerek haber detaylandırılmıştır. ....(Klip Koza İpek 6)
Cihan Demir: Özgür basına karşı yapılan operasyona bütün Türkiye'den tepki gelince birileri iktidarın medya organı gibi kullandığı Anadolu Ajansı'nın üzerinden operasyonun televizyon ve gazeteleri kapsamadığı yalanını uydurdular ancak bunun gerçeği yansıtmadığı belgesiyle ortaya çıktı. İşte o belge geliyor ekranlara.
Bant yazı: Tepki gelince yalan uydurdular.
Programın ilerleyen dakikalarında Samanyolu Yayın Grubu Ankara Temsilcisi Abdullah Abdulkadiroğlu ile canlı bağlantı yapılmıştır. Yapılan operasyonla ilgili olarak değerlendirme ve açıklamaların bir bölümü aşağıda yer almaktadır:
(Raporun bu bölümünde, anılan operasyonla ilgili olarak değerlendirme ve açıklamaların bir bölümüne ve devamında ise 02.01.2015 Tarihli Ana Haber bülteninde verilen haberlere ait deşifre metinlerine yer verilmiştir.)
Deşifre metnine yer verilen haber bülteni ve haber programlarındaki yayınların gündemdeki konuyu ekrana taşıdığı görülmektedir. Ancak haberin içeriği oluşturulurken adli safhalardan geçen olay hakkında yanlılık gözlenmektedir. Haber değeri olan olayın aktarımında belli bir bakış açısının desteklenerek tarafsızlıktan uzaklaşıldığı düşünülmektedir. Bununla beraber yapılan haber ve yorumlarda, Ankara Emniyet Müdürlüğü Organize Suçlarla Mücadele şube Müdürlüğü ekipleri tarafından mahkeme kararı ile yapılan söz konusu operasyonun siyasi iktidar ile ilişkilendirilmesi ve de 20'den fazla şirketi kapsayan geniş çaplı incelemeleri iki şirket özelinde aşrı vurgu yaparak medya özgürlüğünün engellenmesi faaliyeti gibi gösterilmesi yayın kuruluşunun tarafsız ve doğru habercilik noktasında ihlale konu unsurlar olarak değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, SAMANYOLU HABER logosu ile yayın yapan Samanyolu Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. ünvanlı medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yapmış olduğu söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8.maddesinin 1.fıkrasının "ı" bendine göre "Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır" hükmünü ihlal ettiği değerlendirilmektedir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendini ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe:Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;
Her ne kadar anılan yayında 6112 sayılı kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı)bendinde belirtilen,“Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerini esas almak ve toplumda özgürce kanaat oluşumuna engel olmamak zorundadır; soruşturulması basın meslek ilkeleri çerçevesinde mümkün olan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayınlanamaz."ilkesinin ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de, söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının ve video görüntülerinin tetkiki sonucunda;
Yapılan yayının haber verme ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilecek nitelikte olduğu, bu haliyle haberin özgürce kanaat oluşumunu engelleyici bir nitelik taşımadığı düşünülmekle, anılan yayında Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin ihlalinin söz konusu olmadığı kanaatine varılmıştır.
Toplantıya Ait Şerhler
Üst Kurulun 30.09.2015 gün ve 42 sayılı toplantıda aldığı 41 no.lu karara karşı oy yazısı.
Taha YÜCEL Şerhidir.