İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 17.09.2014 tarihli ve 2039 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Üst Kurulumuzdan aldığı genel yayın türünde lisans ile uydu üzerinden yayın yapmakta olan ve ağırlıklı olarak Dr. Ömer COŞKUN adlı kişi tarafından üretildiği ifade edilen bitkisel ürünlerin tanıtımı ve satışına yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren NİSA logolu yayın kuruluşu tarafından 02.09.2014 tarihinde, 12.22.59 ile 12.24.15 saatleri arasında yayınlanan reklam kuşağında, Dr. Ömer COŞKUN tarafından üretilen"VCRP"adlı ve "erkekler için cinsel performans arttırıcı" özelliği olduğu iddia edilen bitkisel bir ürünün tanıtımı yapılmıştır.
Yayın kuruluşunda ilgili tarih ve saatte yayınlanan reklam kuşağında, ekteki klipte de görüleceği üzere aşağıdaki yazılı ibareler ve bu ibarelerin yer aldığı görüntüler üzerine bindirilen Dr. Ömer Coşkun'un sözleri fonda yer almaktadır:
a) Yazılı ibareler:"Erkeklere Özel Performans Ürünü!" , "Cinsel Problemlerin Giderilmesine Yardımcı!", Erkeklerin Özel Problemlerine Yardımcı" , "DAHA DİK!", "DAHA KALIN!", "DAHA UZUN",
- Penisinizi uzunluk ve kalınlık olarak 7,62 cm.ye kadar geliştirir.
-Taş gibi sağlam, daha büyük, daha sert, daha yoğun ereksiyonlar.
-Erken boşalma probleminden sonsuza kadar kurtulun.
-Sevgilinizi daha önce hiç olmadığı kadar memnun edin.
b) Dr. Ömer Coşkun'un fonda yer alan sözleri: "Erkeklere özel yeni bir ürün çıkarttım. Çünkü erkeklerin malum konularda takıntıları var:VCRP. VCRP bir aydan sonra erkeklerin birçok problemine yardımcı olabilecek harika bir ürün."
"VCPR'de slogan şu: Daha Dik, Daha Uzun, Daha Kalın." , (...)"
"1 ay yetecek güç-kuvvet, 1 aydan sonra da, uzunluk, kalınlık ve daha dik olmasını vaad eden inanılmaz bir ürün. Müşteri memnuniyeti esastır."
"1 aylık set alana, 1 aylık VCPR alana 1 aylık da bizden hediye!"
Fonda bir müzik parçası çalarken, ekranda sürekli olarak ; "109 TL." ve sipariş hattının telefonu olan 0212-470 20 20 şeklindeki telefon numarası tutulmaktadır. Fonda geçen görüntülerde Dr. Ömer Coşkun, VCPR ibaresi içeren ilaç kutusu görüntüsü ve birçok kadın/erkek sarılma görüntüleri izlenmektedir.
Yayın kuruluşunda yayınlanan söz konusu reklamda, ekteki klipte ve yukarıdaki deşifresinde de görüleceği üzere, ürünün fiziksel ve cinsel performans arttırıcı etkileri(?) anlatılmakta ve ürünün görüntüleri de ekrana yansıtılmaktadır.
İlgili tarih ve saatteki reklamda, bir müzik eşliğinde erkeklerin "Cinsel Problemlerinin Giderilmesine Yardımcı" olacağı iddiasıyla VCPR adlı ürünün tanıtımı yapılarak, erkeklere Özel Cinsel Performans Arttırıcı etkileri yönündeki imalı görüntüler (çiftlerin sarılma, yatakta görüntüleri...) ekrana yansımaktadır. Bu ürünün fiyatı, "DAHA DİK! DAHA KALIN! DAHA UZUN!" duyurusu ile ürünlere ulaşılabilecek telefon numarası da ekranda yer almaktadır.
Söz konusu reklamda verilen telefon numarası kontrol için arandığında telefona çıkan satış elemanı reklamdakine benzer "cinsel performans arttırıcı, penis ile ilgili fiziksel gelişme" gibi etkilerin 2 aylık VCPR kullanımı ile sağlanacağını, sağlık yönünden hiçbir yan etkisi olmadığını, ürünün kargo ile kapıda teslim edileceğini ifade etmiştir.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında, bazı TV ve radyo kanallarının reklam veya programlarında gıda takviyelerinin, muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklindeki sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bu programlarda kamuoyunun yakından tanıdığı doktor unvanlı Ömer COŞKUN gibi sağlık mensuplarının rol aldığı, yayınlarda hastaların bitkisel ürünleri kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmak zorunda bırakıldığı belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığı'nın ilgili yazısından hareketle, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan bu ürünün reklamının ve tanıtımının yapılmasının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu ve ayrıca söz konusu reklamın, içerik ve yayına verildiği saat itibariyle de çocuk ve gençlerin ahlaki gelişimlerini olumsuz etkileyebilecek unsurlara yer verdiği kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak;NİSA logosu ile yayın yapan medya hizmet sağlayıcı yayın kuruluşunun 02.09.2014 tarihinde saat 12.22.59'dan itibaren yayınladığı sözü edilen söz konusu ticari iletişim yayınında, bitkisel içerikli bir ürünün tanıtımı yapılırken sergilenen içerik nedeniyle;
a) 6112 sayılı Yasa'nın "Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim" başlıklı 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde yer alan"Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek"hükmü ile aynı fıkranın (ç) bendinde yer alan;"Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek"hükmünü ve,
b) 6514 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 32'inci maddesinde bulunan "1262 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinde birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir."(...) Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlanmasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."Hükmünü ihlal ettiği değerlendirilmiştir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Yayın kuruluşunun; söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanunun 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) ve (ç) bentlerini ve 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 02.01.2014 tarih ve 6514 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle değişik 19 uncu maddesinin birinci fıkrası hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca yapılan değerlendirmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkikinde; yayın kuruluşunun rapora konu ürün tanıtımlarının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu, yetişkin izleyici kitlesini ilgilendiren cinsel içerikli bir ürünün tanıtımına çocuk ve genç izleyicilerin izleyebileceği bir saatte yer verildiği anlaşılmakla, mezkur yayında 6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) ve (ç) bentleri hükümlerini ihlal ettiği sabit görülmüştür.
Anılan kuruluşa 12.06.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce 17.07.2013 tarih ve 2013/43 sayılı toplantıda alınan 70 nolu Üst Kurul Kararıyla 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendi ile, 19.09.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce 31.10.2013 tarih ve 2013/60 sayılı toplantıda alınan 71 nolu kararı ile (ç) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır. Bu itibarla, 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) ve (ç) bentlerinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği,
Ayrıca, 18.01.2014 tarihli ve 28886 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca takdir ve gereğinin ifası için dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesi gerektiği,
Kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; aynı yayınla birden fazla yayın ilkesi ihlali olduğundan ve her iki ihlal de idari para cezası yaptırımını gerektirdiğinden, 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü gereğince, bahse konu ihlallerden en ağır (tek) cezanın uygulanması öngörüldüğü için, 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” ve 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendindeki; “Ticari iletişim...Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek.... zorundadır.” hükümlerinin ihlali nedeniyle
1-NİSA logosuyla yayın yapan NİSA RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2014 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 4.250,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2014 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 12.353 -onikibinüçyüzelliüç - )Türk Lirasından az olamayacağından 12.353 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 0001 0025 3300 9999 9951 93 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
2- Ayrıca; 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nun 2/1/2014-6514/32 md. ile değişik 19 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "... Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne göre takdir ve gereğinin ifası için dosyanın Sağlık Bakanlığı'na gönderilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.