İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 03.12.2014 tarihli ve 2438 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“ÜLKE TV logolu medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 21.11.2014 tarihli Ana Haber Bülteni incelenmiştir. Ana haber bülteninde gün içinde yaşanan gelişmeler izleyicilere aktarılmaktadır. Ana haber bülteninde 20.33.07 itibariyle "Dostlar Sağolsun" başlığıyla Ermenek'te hayatını kaybeden iki maden işçisinin çocuklarının babalarının mezarını ziyaret etmesi haberleştirilmiştir. Bu haberde ölmüş olan madencilerin mezarlarının başında çocuklarıyla yapılan röportaj ekrana getirilmiştir.

Çocuklarla yapılan röportajda muhabir, çocuklardan bir tanesine babasının ölümü sonrası neler hissettiğini sormaktadır. Muhabirin soruları, çocukların cevapları ve alt sesin ifadeleri aşağıdaki gibidir:

Alt Ses: "Onun çocuk gözlerinden dökülen yaşlar ne bir çikolata ne de bir oyuncak için. Belki de en acı yaşlar döküldü gözlerinden. Küçücük yüreğiyle babasının ölümünü koca bir adam gibi karşıladı. Recep Gökçe henüz 10 yaşında. Hayatın getirebileceği en büyük acılardan biriyle çok erken yaşta tanıştı." cümleleriyle başlamaktadır. Ara ara bu ses Recep'i "O da Karaman'ın Ermenek ilçesinde meydana gelen maden faciasında hayatını kaybeden madencilerin çocuklarından biri. Küçük Recep babasını özledi. Kendisiyle aynı kaderi paylaşan arkadaşı Ahmet'i de aldı, babasının mezarı başına geldi." gibi dramatik cümlelerle tanıtmakta, bir taraftan da Recep'in "Babam Kazancı'ya gittiğinde beni de götürüyordu." gibi ifadelerine de yer verilmektedir. Daha sonra ölen madencinin 10 yaşındaki oğlu Recep Gökçe: "En son ocağa giderken görmüştüm mutlu halde. / Muhabir : Mutlu halde mi gidiyordu? İkiniz beraber mi geldiniz babanızı ziyarete? / Recep Gökçe: Evet / Muhabir: Beraber geldiniz. Dua ettiniz. Sürekli geliyormusun...? / Recep Gökçe: Geliyom. / Muhabir: Dua ediyosun? Şekerleri siz mi attınız? / Recep Gökçe: Evet / Muhabir: Neden attınız? Neden bıraktınız? Geri gelir diye mi düşündünüz? O şekilde mi düşündünüz? / Recep Gökçe: Evet / Muhabir: Peki, başın sağolsun. / Recep Gökçe: Dostlar sağolsun."

Çocukla yapılan röportajdan sonra alt ses "Minik elleriyle babalarının toprağını okşayan ve gözü yaşlı dua eden çocuklar yürek burktu... Recep en çok sevdiği şekeri yemek yerine babasının başucuna bıraktı... Koca yürekli küçük çocuğun dudaklarından dökülen sözler kalpleri titretti." gibi cümlelerle halihazırda dramatik ve travmatik olan bir durumu daha da dramatize etmektedir.

10 yaşında ve babasını yeni kaybetmiş olan bir çocuk ile röportaj yapmak, bu röportaj esnasında "(Babanız) geri gelir diye mi düşündünüz?" şeklinde sorular sormak suretiyle çocuğun travmasını derinleştirebilecek bir tutum sergilemek basın etik ilkeleriyle uyuşmadığı gibi 6112 sayılı Yasa'ya da aykırılık teşkil etmektedir. Bununla birlikte, çocukların yaşadığı travmatik bir acı gerek sorularla gerekse alt sesin abartılı anlatımıyla bir çocuğun travması istismar edilerek haberleştirilmesi, çocukların acısı üzerinden izleyicinin duygularının istismar edilmesi ve bu şekilde reyting elde etmeye çalışılması basın özgürlüğünün kötüye kullanılmasıdır.

Sonuç olarak, ÜLKE TV logosuyla yayın yapmakta olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 21.11.2014 tarihli Ana Haber Bülteni yayınında 6112 sayılı kanunun 8. maddesinin birinci fıkrasının ğ bendinde belirtilen "Çocuklara, güçsüzlere ve özürlülere karşı istismar içeremez ve şiddeti teşvik edemez." ilkesini ihlal ettiği kanaatine varılmıştır.”

Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın kuruluşunun 6112 sayılı Kanun’un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi ve ikinci fıkrasını ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu reklamın 6112 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde yer alan; "Çocuklara, güçsüzlere ve özürlülere karşı istismar içeremez ve şiddeti teşvik edemez." ve ikinci fıkrasındaki; “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde … yayınlanamaz.” hükümlerini ihlal ettiği kanaati belirtilmiş ise de, söz konusu yayına ait deşifre ve video kayıtlarının tetkiki sonucunda; Ermenek'te hayatını kaybeden iki maden işçisinin çocuklarının babalarının mezarını ziyaret etmesi olayının haberleştirildiği ihlale konu yayının, “haber değeri” taşıdığı, dolayısıyla “haber verme ve kamuoyunun haber alma hakkı” kapsamında ele alınması gerektiği anlaşılmıştır. Diğer yandan, haberin verilişinde ortaya çıkan travmatik ve dramatik durumun zaten olayın özünden kaynaklandığı değerlendirilmiştir. Bu nedenle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun hükmünü ihlal eder bir hususun bulunmadığı kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; ÜLKE TV logosuyla yayın yapan “BEYAZ İLETİŞİM A.Ş.” unvanlı kuruluş hakkında; bahse konu yayını nedeniyle, 6112 sayılı Kanun kapsamında herhangi bir İDARİ YAPTIRIM UYGULANMASINA YER OLMADIĞINA, Üst Kurul Üyeleri Esat ÇIPLAK ve Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oylarıyla, oy çokluğu ile karar verildi.