İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 17.03.2025 tarih ve 37 sayılı yazısına konu AKILLI TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 03.03.2025 tarihinde saat 12:00’de yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 03.03.2025 tarihinde saat 12:00’de yayınladığı "Atom Karışımı" isimli ürünün ticari iletişim yayınında, “Efendim çok iyi bir şey yakaladık insanlara çok faydalı ve bu faydası olduğuna inandığımız bir şeyi kulaklarımızla en az yüz kere duyduk. Mesela örneğin benim gittiğim bir yer var sauna olarak orada geçen gün otururken tam içerde o sıcak anda biri dedi ki; Mahmut Bey teşekkür ederiz. Hayırdır dedim, dedi ki; vallahi bu atom karışımla ilgili bir şey söylemek istiyorum... Buyrun anlat dedim abim, dedi kardeşim benim hanım ağrılarından dolayı aylardır yatamıyordu. Ben dedi aldım onu doktorlara götürdüm. En son dedi bir yere götürdüm emar çektirmemizi istediler. 1750 lira verdik dedi işte şudur budur bilmem ne iki buçuk yani eski parayla iki buçuk milyar yeni parayla ikibin beşyüz tl para ödedik bir faydasını göremedik. Tesadüfen seni bir kanalda seyrettik ve tesadüfen dediği bizi bir kanalda seyrettiğim dediği kanal da bizim burdaki kanal. Burda seyredince baktık ki böyle bir şey dedim ki hele bir alak iki kutu almış hanımına başlamış yedirmeye. Hanımı beşinci altıncı gün sonra bu işten kurtulduğunu, rahatladığını söyleyen cümleler sarf etmeye başlamış ve o günden beri çok iyi diyi…Çok faydalı arkadaşlar almanızı tavsiye ederim. Yediden yetmişe nefesi kesilen, mide ile ilgili sorunu olan, damarlarla ilgili sorunu olan, tansiyonla ilgili sorunu olan, ağrılarla ilgili sorunu olan…İçerde ağlamamak için kendimi zor tuttum değerli kardeşlerim. Değerli arkadaşlarım adam dedi ki; ayaklarımı kesecekler. Hastanede kesme kararı verdiler dedi. Ben dedi korkumdan kestirmedim. Sizin bu projeyi duyunca bu atom karışımını duyunca dedim ki; ulan son kez bir şansımı deneyim ve ben bundan aldım dedi. Ben içeri telefon numarasını bıraktım. O arkadaşı bağlama şansımız var mı beyefendiyi ağabeyimizi veya küçükse küçüğümüzü…Ali Ergün. Şimdi değerli abim benim biz içerde telefonla konuştuk... İnsanlığa faydalı olduğunu düşündüğümüz için siz gibi veya size yakın kişilerin de faydalanabileceğini hissettiğimiz bir proje için sizlere dedik ki kardeşim programa bağlanır mısınız? Dediniz ki bağlanırız ve şimdi biz sizi bağladık. Lütfen sizin ne hastalığınız vardı ne şekil bir hastalığınız rahatsızlığınız vardı doktorlar size ne söyledi siz ne yaptınız ne oldu bize Allah rızası için açıklayın…Vallahi, Mahmut bey sizin karışımınızı ben Ankara Cebeci Tıp Fakültesinde tedavi görüyorum. Ben ilik kanseriyim. Ben bu ilaç benim ilaç alıyordum o nedenle benim bacaklarıma engel yapmış çürütme yapmış. Benim bacaklarıma protez takacaklar. O yüzden ben korkumdan olmuyordum. Bu televizyonda sizin karışımı görünce bir denemesini yapıyım dedim. Çok şifasını gördüm. Elimde baston vardı bastonumu bıraktım şu anda. Hap içiyordum günde altı tane Parol içiyordum ayağımı ancak uyuşturuyordu. Yalnız gel gelelim o hapları da bıraktım. Size ödediğim para sizin balla şeker boğazınızda balla şeker olsun. Bu karışım bittiğinde devamlı istiyorum. Allah ne muradınız var ise size versin. Ben sizden çok memnunum bu karışımın sayesinde çoluk çocuğumun içine kavuşacağım... Mahmut amcam bu ilacım benim çok şükür yaşadım. Canım canlarımdan ayrılacaktım. Yarabbim bu karışımı istedim memnun oldum sizden Allah bin kere razı olsun.”, "Urfa Yöresel Atom Karışımı", "Orijinaline Sadece Ekrandaki Numaradan Sahip Olabilirsiniz", "Basur Ağrısına Urfa Yöresel Atom Karışımı!", "Kolesterol Hastalarına Urfa Yöresel Atom Karışımı!", "Bel - Boyun - Diz Ağrılarına Urfa Yöresel Atom Karışımı!", "Mide ve Sindirim Problemi Olanlar Ekran Başına!", "Kalp ve Damar Tıkanıklığı Olanlar Ekran Başına!", "Yüksek Tansiyon Şikayeti Olanlar Ekran Başına!", "Astım - Bronşit - Nefes Darlığı Şikayeti Olanlar Ekran Başına!", "Kışın Hastalıktan Şikayetçi Misiniz Atom Karışım Kullanmaya Başlayın", "Bağışıklık Sisteminizi Güçlendirin Enerjinizi Yükseltin!", "Akciğerlerinizi Zehirlerden Temizleyin", "Atom Karışımı Kullanım Alanları: Astım, Baş Ağrısı, Halsizlik, Nezle, Öksürük, Bronşit, Mide Ülseri, Kabızlık, Horlama", " 2 Alana 2 Bedava 699 TL", "Ücretsiz Kargo", "Sipariş Hattı 0212 935 30 …" vb. şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürünün tansiyon, kalp, şeker, mide, basur, bel ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrısı, romatizma, kireçlenme, nefes darlığı, kolesterol, astım, bronşit, halsizlik, uyku bozuklukları, prostat, iltihap, öksürük, damar tıkanıklığı vb. çok sayıda rahatsızlığa iyi geldiği ve insanlara sağlığını geri kazandırdığı belirtilmek suretiyle sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.
Bilindiği üzere, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "...Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer yandan, 03 Temmuz 2015 tarih ve 29405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz…” hükmü,
Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlerin de 5996 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği'nin 7’inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen "...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamaz, bu tür özelliklere atıfta bulunulamaz." hükmü yer almaktadır.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; “insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyanı olarak kabul edildiği, bununla birlikte, TV ve radyo kanallarının reklamlarında veya programlarında gıda takviyeleri ve bazı kozmetik ürünlerin "zeka seviyesinde artış, iştahsızlık, erken boşalma, iktidarsızlık, sperm sayılarını arttırma, cinsel sorunları giderme, tansiyon ve ritim bozuklukları, mide bağırsak problemleri, hepatit C, hepatit B, diyare, hemoroid, gastrit/reflü, kolesterol seviyesini azaltma, astım şikayetlerinin giderilmesi, kemik erimesi, trombosit düşüklüğü, kanser (tümör), karaciğer büyümesi, kansızlık, idrar yolları problemleri, migren, baş ağrısı, uçuk tedavisi, metabolizmayı hızlandırması, sindirimi kolaylaştırması, hazımsızlığa iyi gelmesi" gibi bir çok sağlık beyanıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, bunun yanı sıra bazı kozmetik ürünlerinde "bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrıları, saç çıkarma, kellik" gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunularak tanıtım ve satışının yapıldığı” belirtilmektedir.
Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, söz konusu ürünün tansiyon, kalp, şeker, mide, basur, bel ağrısı, sırt ağrısı, eklem ağrısı, romatizma, kireçlenme, nefes darlığı, kolesterol, astım, bronşit, halsizlik, uyku bozuklukları, prostat, iltihap, öksürük, damar tıkanıklığı vb. çok sayıda rahatsızlığa iyi geldiği ve insanlara sağlığını geri kazandırdığı vurgulanarak çok sayıda rahatsızlığa çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihlale konu yayında, söz konusu ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, 1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına... yer verilemez..." hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Anılan yayın kuruluşu hakkında; evvelce Üst Kurul’un 19.02.2025 tarih ve 2025/08 sayılı toplantısında alınan 21 ve 22 No’lu kararları ile, 12.02.2025 tarihli yayınlarında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle program durdurma müeyyidesinin uygulanmasına karar verildiği, anılan kararların kuruluşça 02.03.2025 tarihinde tebellüğ edildiği, Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; kuruluşun 03.03.2025 tarihinde saat 12:00’de yayınladığı "Atom Karışımı" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayını ile, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bu itibarla;
MMC YAYINCILIK A.Ş. ünvanlı ve “AKILLI TV” logolu kuruluşun; 03.03.2025 tarihinde saat 12:00’de yayınladığı "Atom Karışımı" isimli ürünün sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA
a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun 20.03.2025 tarih ve 2025/12 sayılı toplantısında alınan 32 no’lu kararı uyarınca, kuruluşumuzun 03.03.2025 tarihinde saat 12:00’de yayınladığı "Atom Karışımı" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde ... takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına ... yer verilemez ...’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesi,
b) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir…Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca yayın lisansının iptaline karar verileceği,
c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği,
Hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Ayrıca, Reklam Kurulu Yönetmeliğinin 7’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, (a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak” hükmünün uygulanması ve uygun görülmesi halinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Ceza Hükümleri” başlıklı 77’nci maddesi hükümleri uyarınca işlem yapılmasını teminen dosyanın Reklam Kurulu’na gönderilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.