İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 05.06.2023 tarih ve 416 sayılı yazısına konu, Tele 1 logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 16.05.2023 tarihinde saat 10:49:40’ta yayınladığı ticari iletişim yayınlarına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere; Tele 1 logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta, 16.05.2023 tarihinde saat 10:49:40’ta yayınladığı tele-alışveriş yayınında medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 12 dakika 9 saniye süreyle tele-alışveriş yayınına yer verildiği tespit edilmiştir.
Söz konusu yayının bir tele-alışveriş yayını olmasına rağmen ve kesintisiz en az onbeş dakika süreyle tele-alışveriş yayını yapılması gerekirken, 12 dakika 9 saniye süreyle tele-alışveriş yayınına yer verilmesi nedeniyle, 6112 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan, "İkinci fıkrada belirtilen süreden bağımsız olarak, sesli ve görüntülü bir uyarı ile açıkça belirtilerek, kesintisiz en az onbeş dakika süreyle tele-alışveriş yayını yapılabilir. Bu yayının süresi bir gün içinde toplam bir saati aşamaz." hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle “oy çokluğu” ile verilen karara karşı oy kullandım.
KARŞI OY KULLANMA GEREKÇELERİM AŞAĞIDA BELİRTİLMİŞTİR:
Üst Kurulun, 07.06.2023 tarihli ve 2023/23 sayılı toplantısının, 17 No.lu, 18 No.lu ve 19 No.lu kararları ile Tele 1 logolu medya hizmet sağlayıcıda ekrana getirilen “Tele-Alışveriş” yayınlarına yaptırım kararı alınmış ve kuruluşa 10. madde hükmünü ihlalden, 3 farklı idari para cezası uygulanmıştır.
Yaptırım uygulanan yayınlar, 5 Mayıs 2023, 7 Mayıs 2023 ve 16 Mayıs 2023 tarihlerindeki Tele-Alışveriş kuşaklarına ilişkindir.
6112 sayılı Yasa’nın, “Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklam ve tele-alışveriş” başlıklı 10’uncu maddesinde, televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş yayın hizmetlerinin veriliş süre ve şekli düzenlenmektedir.
Üst Kurulun geçmiş dönem uygulamalarına bakıldığında; 10’uncu madde bağlamında, teamül haline gelmiş bir uygulamasının bulunduğu görülmektedir. Bu çerçevede; belirlenen bir zaman diliminde (7 veya 15 gün), tüm yayıncı kuruluşların reklam yayınlarına, eşzamanlı olarak “Reklam Taraması” yapılmakta ve ihlal tespitleri hakkaniyetli bir şekilde yine eşzamanlı olarak cezalandırılmaktadır.
Tarafsızlık sadece yayın kuruluşları için değil, Üst Kurul için de bir ölçüttür ve uygulamalarında, tarafsız ve hakkaniyetli olması, makul ve ayrımcılık içermeyecek şekilde hizmet vermesi zorunludur.
Oysaki Üst Kurulun 07.06.2023 tarihli ve 2023/23 sayılı toplantısında, “MADDE 10” kapsamında, yalnızca Tele 1 medya hizmet sağlayıcı kuruluşun reklam yayınlarının bulunduğu, başka bir kuruluşun reklam yayınlarına ilişkin bir dosyanın bulunmadığı görülmektedir. Dahası; aynı kuruluşun, aynı içerikte 3 farklı reklam yayını ihlaline, 3 ayrı yaptırım uygulanması da, yine alışılagelmiş Üst Kurul uygulamalarından değildir. Genelde aynı reklam ihlalleri ya da dizilerde birden fazla bölümde benzer konulardaki ihlal saptamaları birleştirilerek tek bir ceza verilmesi yoluna gidilirken, bu kez farklı bir yöntem uygulanmasının gerekçesi de ortaya konmuş değildir. Bu yönüyle, 3 ayrı yaptırım kararı isabetli ve rasyonel değildir.
Aynı tarihli Üst Kurul toplantısında; ihlal olduğu gerekçesiyle Gündem’e alınan ve yaptırım uygulanan 9 dosyanın, 5’inin Tele 1 logolu kuruluşa ait olduğu ve aynı kuruluşa, aynı toplantıda 5 farklı idari para cezası verildiği de dikkate alındığında, söz konusu kararların hakkaniyetli olduğunu, yaptırımların kanuniliği ve eşitliği ilkesiyle örtüştüğünü söylemek hayatın olağan akışına aykırıdır.
Sonuç itibarıyla, gelenekselleşmiş Üst Kurul uygulamalarından farklı olarak, tek bir yayın kuruluşunun reklam yayınlarının incelenerek, aynı içerikli reklam yayınından 3 farklı idari para cezası verilmesinin, hakkaniyetli ve adaletli olmadığı gerekçesiyle, söz konusu karara karşı oy kullandım. 03.02.2025
