İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 18.10.2022 tarih ve 1618 sayılı yazısına konu; EYmen logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 17.10.2022 tarihinde 18:00-19:00 saatleri arasında yayınladığı ticari iletişim yayınlarına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere; EYmen logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 17.10.2022 tarihinde 18:00-19:00 saatleri arasında yayınladığı reklam kuşaklarında bir saatlik yayın dilimi içerisinde Kanunda belirtilen yüzde yirmilik oranı (12 dakika) aşacak şekilde 1 saat süreyle ticari iletişim yayınlandığı, ayrıca, yayının bir ticari iletişim yayını olmasına rağmen ticari iletişim yayını yapıldığına ilişkin açıkça fark edilebilecek kapak, logo veya uyarıcı bir ibare kullanılmadığı, tespit edilmiştir.
Bilindiği üzere, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun "Tanımlar" başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (z) bendinde ticari iletişim; "Radyo ve televizyon reklamları, program desteklemesi, tele-alışveriş ve ürün yerleştirmeyi de kapsamak üzere, ekonomik bir faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişinin, ürün, hizmet veya imajını, doğrudan veya dolaylı olarak tanıtmak amacıyla tasarlanmış sesli veya sessiz görüntülerin bir ücret veya benzeri bir karşılıkla ya da öz tanıtım amacıyla bir programla birlikte ya da bir program içine yerleştirilerek verilmesi" olarak tanımlanırken, aynı fıkranın (ş) bendinde radyo ve televizyon reklamı; "taşınmazlar, hak ve yükümlülükler dâhil olmak üzere mal veya hizmetlerin teminini teşvik etmek, bir amaç veya düşünceyi yaymak veya başka etkileri oluşturmak amacıyla ticaret, iş, zanaat veya bir meslekle bağlantılı gerçek ve tüzel kişi tarafından, bir ücret veya benzeri bir karşılıkla yapılan her türlü duyuru veya öz tanıtım yayını" olarak tanımlanmıştır. Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde bant reklam "Program yayını esnasında ekrandaki görüntü üzerinde, programın bütünlüğünü bozmamak kaydıyla, tanıtımı yapılan ürün, hizmet veya kuruluşun reklamının görüntüyü çerçevelemek yoluyla ya da alt yazı ile veya logosunu göstermek suretiyle yapılmasını" şeklinde tanımlanmıştır.
Ayrıca, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde "Bant Reklam yayını süresince Ek-2'de yer alan bant reklam logosu yayınlanır. Bant reklam yayınında reklam alanı görüntü alanının %20'sini aşamaz. Bant reklam teknikleri kullanılarak yapılan spot ve küçük ilanlar tarzındaki reklamlar; program bütünlüğü, değeri, etkinliği ve mesajın bozulmasını önlemek için sesli olarak yayınlanamaz." hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, İhlal konusu yayında; ev, arsa ve araç alım satımları ve bu alım satımlara aracılık edilmesinin açık bir şekilde ticari faaliyet niteliğinde olduğu ve yayında belirtilen SMS numarasının özel ücrete tabi olması dikkate alındığında; yayında bir ticari faaliyet gerçekleştirildiği ve bu faaliyete aracılık edilmesi yoluyla SMS geliri elde edildiği, dolayısıyla söz konusu yayının ticari iletişim yayını niteliğinde olduğu ve uygulama biçimi dikkate alındığında bant reklam olarak değerlendirilmesi gerektiği kanaatiyle, mezkur yayında, bir saatlik yayın diliminin tamamında bant reklam yayınına yer verilerek, Kanunda reklamlar için belirlenen yüzde yirmilik oranının (12 dakika) aşıldığı, ayrıca, yayının ticari iletişim olduğunu belirtir herhangi bir ticari iletişim logosu kullanılmadığı, dolayısıyla 6112 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrasının ihlal edildiği kanaatine varılmıştır.
Bu nedenle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." hükmü ile aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan; "Tele-alışveriş yayınları hariç her türlü reklam yayınlarının oranı, bir saat başından bir sonraki saat başına kadarki yayın içinde yüzde yirmiyi aşamaz." hükümlerinin ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “8 inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,
Bu itibarla; aynı yayınla, birden fazla yayın ilkesi ihlali olduğundan ve her iki ihlalin de idari para cezası yaptırımını gerektirdiğinden, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 15’inci maddesinin birinci fıkrası hükmü gereğince, bahse konu ihlallerden en ağır (tek) cezanın verilmesi öngörüldüğünden,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,
Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Eylül 2022 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 38.460,00 (otuzsekizbindörtyüzaltmış) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “(…) 8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. …” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.