İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 03.10.2022 tarih ve 1481 sayılı yazısına konu KAÇKAR TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 23.09.2022 tarihinde saat 16:07’de yayınladığı "Afrika'nın Umudu Ol" adlı program yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 23.09.2022 tarihinde saat 16:07’de yayınlanan "Afrika'nın Umudu Ol" adlı programda, sunucu tarafından; “Afrika'da şu kardeşlerimiz sizden yardım bekliyorlar. Ekmek istiyorlar, un istiyorlar. Sadece bu. Haydi kardeşlerim insanlığın, mazlumların, gariplerin sofrasına şefkat elinizi uzatın. Allah razı olsun. Haydi kardeşler. Şu an ekran altındaki numalarımızı arayalım dernek yetkililerimiz telefon başında.- Haydi kardeşlerim. Yüreği mazlum, yüreği yaralı, yetim, yetimhane miskin ve mazlumlar yardımlarınızı bekliyor, Afrika'da insanlık. Haydi duyarlı kardeşlerim, haydi yüreği güzel insanlar, haydi analar, haydi bacılar, haydi kardeşler, sizler de birer ikişer üçer beşer inşallah kumanyalarımızı gönderelim. - Evet hocam diyor Ankara'dan bir kardeşimiz beş tane kumanya benden. Allah razı olsun kardeşim. Haydi canlarım. Bakın şu an dernek yetkililerimiz telefon başında. Şu an ekrandaki numaralarımızı arıyoruz. ... Ekrandaki numaralardan kumanyam Afrika'ya, kumanyam gariplere, kumanyam şu mazlumlara diyen yok mu? Kendimizi şu insanların yerine koyalım. Ya bizim halimiz böyle olsaydı?- Bakın şu an dernek yetkililerimiz telefon başında kardeşlerim. Bağışlayacağınız kumanyalar resmi bir şekilde derneğimizin resmi bir şekilde kanalımızın rehberliğinde derneğimizin bizzat kaç kumanya göndermek istiyorsanız o kumanyaları derneğimiz bizatihi Afrika'ya o fakirlere götürüp dağıtıyorlar, dağıtacaklar. Görüntülerde var bakın. Daha önce kumanyaların orada nasıl dağıtıldığını görüntülerde görürsünüz, izleyiniz.”, "0212 975 07 ..", "Afrika İçin Acil Yardım Kampanyası!", "Afrika'nın Umudu Ol!", "İyilikte Payınız Olsun", "Kumanyam Afrika'ya", "İnsanlığın Umudu Ol! Şimdi Sıra Sende!", "Aldığınız Her Kumanya Paketi Afrika'ya Umut Oluyor!", "Kuraklığın Pençesindeki Afrika Açlıkla Mücadele Veriyor!", "Allah Rızası İçin Sadakam Afrika'ya", "Kazancımız Allah İçin Verdiğimizdir!", "İyilikte Senin de Payın Olsun!", "Bu Bir Hayır Programıdır!", "Paylaşırsak Dünya'ya Yeteriz", "Afrika'daki Müslüman Kardeşlerimiz Açlıktan Ölüyor!", "Açlık Afrikalı Müslüman Kardeşlerimizin Kaderi Olmasın", "Mazlum Sofraları Yardımlarınızla Bereketlenecek" vb. şeklinde sözlü ve yazılı ifadelere yer verildiği görülmüştür.

Bilindiği üzere, 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu’nun “Yardım toplayabilecek olanlar” başlıklı 3. Maddesinde “Kamu yararına uygun olarak, amaçlarını gerçekleştirmek, muhtaç kişilere yardım sağlamak ve kamu hizmetlerinden bir veya birkaçını gerçekleştirmek veya destek olmak üzere gerçek kişiler, dernekler, kurumlar, vakıflar, spor kulüpleri, gazete ve dergiler yardım toplayabilirler.” hükmü yer almaktadır. Mezkur Kanun’un 6. maddesinde izin alma zorunluğuna ilişkin hüküm “Kişiler ve kuruluşlar, yetkili makamdan izin almadan yardım toplayamazlar. Ancak, kamu yararına çalışan dernek, kurum ve vakıflardan hangilerinin izin almadan yardım toplayabilecekleri, Cumhurbaşkanınca belirlenip ilan edilir. İzin alınmadan girişilen yardım toplama faaliyetleri güvenlik kuvvetlerince derhal menedilir ve sorumlular hakkında kovuşturma yapılır.” şeklinde düzenlenmiştir. Aynı Kanun’un 7. maddesinde ise izin vermeye yetkili makamlar “Yardım toplama faaliyeti bir ilin birden fazla ilçesini kapsıyorsa o ilin valisinden, bir ilçenin sınırları içinde ise o ilçenin kaymakamından izin alınır. Yardım toplama faaliyeti birden fazla ili kapsıyorsa yardım toplama faaliyetine girişecek gerçek veya tüzel kişilerin yerleşim yerinin bulunduğu ilin valisinden izin alınır ve izni veren valilik tarafından ilgili valiliklere ve İçişleri Bakanlığına bilgi verilir. Yardım toplama faaliyetleriyle ilgili işlemler dernekler birimlerince yürütülür.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, İhlale konu programda, izleyicilerin yardıma teşvik edilmesi için başta çocuklar olmak üzere Afrika'da yaşayan zayıf, sağlıksız kişilere ilişkin görüntülerle birlikte sunucu tarafından izleyicilerden Afrika'da ihtiyacı olanlara kumanya gönderilmesi amacıyla yardım talep edildiği, ancak ne ekranda yazan yazılarda, ne de sunucunun ifadelerinde kumanya dağıtmak amacıyla talep edilen yardımların hangi dernek adına toplandığının anlaşılamadığı, ayrıca programda ismi belirtilmeyen derneğin yardım toplamak için Valilik izni bulunup bulunmadığı hususunun da belirtilmediği, programda izin almadan yardım toplama hakkına sahip kamu yararına çalışan kuruluşlardan birinin adı zikredilmediği gibi Valilik'ten yardım toplama izni alındığına ilişkin de herhangi bir ifadede bulunulmadığı, dolayısıyla söz konusu programda, izleyicilerin iyi niyetleri ve samimi yardımlaşma duygularına hitap edilerek televizyon üzerinden ulusal düzeyde yardım toplama izni olup olmadığı belirlenemeyen ve yayında hakkında yeterli bilgi verilmeyen bir dernek adına yardım toplanmasının istismar ve sömürüye açık bir durum oluşturduğu, şeffaf ve yeterli denetim mekanizmaları oluşturulmadan toplanan yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması noktasında ise suiistimallerin ortaya çıkabileceği kanaatiyle, haksız çıkar sağlamak amacıyla insanların dini duygularının istismar edildiği kanaatine varılmıştır.

Bu nedenlerle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Bu itibarla;

6112 sayılı Kanun’un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinde yer alan; "Yayın hizmetleri ... haksız çıkarlara hizmet eden ve haksız rekabete yol açan unsurlar içeremez." ilkesinin ihlali nedeniyle,

6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanun’un diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,

a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,

Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2022 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 38.460,00 (otuzsekizbindörtyüzaltmış) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “ (…) 8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir…” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.