İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 13.09.2022 tarih ve 1345 sayılı yazısına konu ANADOLU DERNEK TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 05.09.2022 tarihinde saat 15:45’te yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 05.09.2022 tarihinde saat 15:45’te yayınladığı "Belde Karadeniz Rize Çayı" isimli ürünün tanıtım ve satışına ilişkin ticari iletişim yayınında, “Hattımızı düşürmeyi başaran bütün izleyicilerimize normal şartlarda 5 paket çayı 299 liraya alıyorduk ama ne yapacağız biliyor musunuz? 5 paket çay alan izleyicilerimize 3 paket çay da bizden size hediye olarak göndereceğiz. Yani toplamda tam 8 paket iri taneli ve iri yapraklı çayı, hattımızı düşürmeyi başaran herkese 299 liraya gönderiyoruz.- Ama şöyle bir kampanya yapacağız: 10 dakikalık bir kampanyamız var. Hattımızı düşürmeyi başaran herkese 299 lira yerine sadece ve sadece 249 liraya gönderiyoruz. ... numaralı telefonları arıyorsunuz. Kargo parası da bize ait. Bakın kıymetli izleyiciler kargo parası da bedava. Sizler aramaya devam ediyorsunuz....- Faturasıyla beraber, barkoduyla beraber kapınıza kadar 8 kutu çay. 5 paket çay siz alıyorsunuz, 3 paket çay biz size hediye olarak göndereceğiz. ... Direkt fabrikasından, direkt üreticisinden gıda mühendislerimiz sizler için özel olarak hazırladı. ... Sizler de iki kişinin bir öğün yemek parasına 8 kutu çayımıza 249 lira gibi çok uygun bir fiyata ve çok uygun bir rakama sizler de sahip olacaksınız. Elinizi çabuk tutun.”, "Belde Karadeniz Rize Çayı", "5 Paket Alana 3 Paket Bedava", "0212 945 66 ...", "249 TL Kargo Bedava", "5 Paket Alana 3 Paket Bedava" vb şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, söz konusu ürünün tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.
İhlale konu reklamda, sunucu tarafından; tanıtımı yapılan “Belde Karadeniz Rize Çayı” isimli ürünün direkt üreticiden alınarak 249 TL gibi uygun bir fiyatla satış yaptıkları belirtilmiş ise de; böyle bir durumun günümüz ekonomik gerçekleriyle bağdaşmadığı, "5 Paket Alana 3 Paket Bedava" ibaresinin, paketlerdeki gramajın belirtilmemesi sebebiyle de tüketiciyi bilgilendirme yönünden açık ve anlaşılır olmadığı, "10 dakikalık bir kampanyamız var. Hattımızı düşürmeyi başaran herkese... Elinizi çabuk tutun" vb. ifadelerle, ticari iletişim yayınının canlı yayın olduğu izlenimi verildiği, oysa ki mezkûr yayınının gerek gün içerisinde gerekse farklı günlerde aynı içerikle yayınlandığı, dolayısıyla yayının canlı yayın olmadığı ve bu yöntemle izleyicileri acele ettirilmek suretiyle ürünü yeteri kadar araştırma yapmadan hızlıca satın almaya teşvik edildiği, bu nedenle söz konusu reklam yayının; izleyicileri yanıltıcı ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatiyle, 6112 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun'un 9’uncu maddesinin 6’ncı fıkrasının (c) bendinde yer alan, "Ticari iletişim.....Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır.” hükmünün ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,
Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2022 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 15.000,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 38.460,00 (otuzsekizbindörtyüzaltmış) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “…8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. …” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.