İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 13.09.2022 tarih ve 1346 sayılı yazısına konu ANADOLU DERNEK TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 13.09.2022 tarihinde saat 09:45’te yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 13.09.2022 tarihinde saat 09:45’te yayınladığı "Belde Karadeniz Rize Çayı" isimli ürünün tanıtım ve satışına ilişkin ticari iletişim yayınında, “5 paket çay göndereceğiz bizi izleyen kıymetli izleyicilerimize. Ama hattımızı düşürmeyi başaran bütün izleyicilerimize... tam 8 paket. Yani 5 paket siz alıyorsunuz, 3 paket biz size hediye olarak gönderiyoruz... hattımızı düşürmeyi başaran bütün izleyicilerimize 299 liraya göndereceğiz…numaralı telefonlardan bizleri arayan, hattımızı düşürmeyi başaran bütün izleyicilerimiz kaliteli ve lezzetli bir çay alacak... Lezzetli, kaliteli...İzleyicilerimiz aldıkları andan itibaren … numaralı telefonlardan bizleri aradığınız andan itibaren sizler, Türkiye'nin neresinde olursanız olun 8 paket çayımıza direkt fabrikasından 249 liraya sahip olacaksınız...", "Belde Karadeniz Rize Çayı", "5 Paket Alana 3 Paket Bedava", "0212 945 66 …", "249 TL Kargo Bedava" vb şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, söz konusu ürünün tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.
İhlale konu reklamda, "5 Paket Alana 3 Paket Bedava" ibaresinin, paketlerdeki gramajın belirtilmemesi sebebiyle de tüketiciyi bilgilendirme yönünden açık ve anlaşılır olmadığı, diğer taraftan "hattımızı düşürmeyi başaran bütün izleyicilerimize 299 liraya göndereceğiz" vb. ifadelerle yayının canlı yayın olduğu izlenimi oluşturulduğu, bu ifade yardımıyla izleyicinin acele ettirilmek suretiyle ürünü satın almaya teşvik edildiği, fakat satışı yapılan ürüne ilişkin ticari iletişim yayınının gerek gün içerisinde gerekse farklı günlerde aynı içerikle yayınlandığı, dolayısıyla mezkur reklam yayının; izleyicileri yanıltıcı ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.
Bu nedenlerle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Kuruluş hakkında ilk olarak;
-01.05.2022 tarihli yayını nedeniyle, Üst Kurul’un 15.06.2022 tarih ve 2022/24 sayılı toplantısında alınan 51 No’lu kararı ile, 6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlali nedeniyle, Kanun'un 32'nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca idari para cezası müeyyidesinin uygulandığı, yaptırıma ilişkin Üst Kurul Kararının yayıncı kuruluş tarafından 07.07.2022 tarihinde tebellüğ edildiği,
Yaptırım kararının tebliğinden itibaren kuruluş tarafından;
13.07.2022 tarihli yayını nedeniyle Üst Kurul’un 27.07.2022 tarih ve 2022/29 sayılı toplantısında alınan 42 No’lu kararı,
15, 22, 28.07.2022 tarihli yayınları nedeniyle Üst Kurul’un 03.08.2022 tarih ve 2022/30 sayılı toplantısında alınan 47-50 No’lu kararları,
09, 10, 18, 20.07.2022 tarihli yayınları nedeniyle Üst Kurul’un 11.08.2022 tarih ve 2022/31 sayılı toplantısında alınan 93-97 No’lu kararları,
11, 12, 14, 17, 19, 23, 24, 29.07.2022 tarihli yayınları nedeniyle Üst Kurul’un 17.08.2022 tarih ve 2022/32 sayılı toplantısında alınan 57-65 No’lu kararları,
01.08.2022 tarihli yayınları nedeniyle Üst Kurul’un 24.08.2022 tarih ve 2022/33 sayılı toplantısında alınan 75 No’lu kararıyla (20 kez) 6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlali nedeniyle, kuruluş hakkında Kanun'un 32'nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca idari para cezası uygulandığı anlaşılmış olmakla;
6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan; "Ticari iletişim.....Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır.” hükmünün yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’inci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca, kuruluş hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşun ihlal konusundaki kararlılığı göz önünde bulundurularak, BEŞ (5) GÜN süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan; "Ticari iletişim.....Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır.” hükmünün bir yıl içinde yirmiden fazla ihlali nedeniyle,
a) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan; “8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükümleri uyarınca, yayının BEŞ (5) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,
b) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat 00:00’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından 13.09.2022 tarihinde saat 09:45’te yayınlanan ticari iletişim yayınında, 6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan; ‘Yayın hizmetleri ... yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır.’ hükmünün yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlali gerekçesiyle 5 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesine,
c) 6112 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan; “… Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir” hükmü uyarınca, işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
d) Ayrıca, geçici yayın durdurma kararına rağmen yayınlarına devam etmesi halinde, 6112 sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği, hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.