İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 05.09.2022 tarih ve 1296 sayılı yazısına konu VATAN logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 18.08.2022 tarihinde saat 06:43’te yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 18.08.2022 tarihinde saat 06:43’te yayınladığı "3’lü Sürmene Bıçak Seti" isimli ürünün tanıtım ve satışına ilişkin ticari iletişim yayınında, “Kıymetli izleyicilerimize bugün gerçek, hakiki Sürmene bıçak seti göndereceğiz... Şu görmüş olduğunuz Sürmene bıçağının bir tanesini 90 liraya 100 liraya satıyorlar. Birinci kalite Sürmene bıçağı... T7 çelikten ve el dövmesi. Bakın şöyle gösterelim, el yapımı... 3 tane ahşap saplı Sürmene bıçağı gönderiyoruz. Yanında Clever Cutter Doğrama Makası ve Sürmene bileme makinesiyle birlikte. Normalde 350 liralık set Fatoş Hanım, Kemal Bey bakın 350 liralık set. Kaç paraya gönderiyoruz? Alt bandı verelim kampanyamız başlasın... 3 tane ahşap saplı, bilezikli Sürmene bıçağı... Jilet gibi keskin bıçak. Ama yine özellikle belirtmek istiyorum. El yapımı, el emeği kesinlikle fabrikasyon değil hatta şimdi burada kıymetli izleyicilerimize bıçağımızın keskinliğini göstereceğiz...”, “Ama set nasıl gidiyor? Şimdi dedik ya 3 tane sürmene bıçağı gönderiyoruz el yapımı T7 çeliktir. Şu kalınlığı bir gösterelim kameradan rica edeceğim bakın kıymetli izleyicilerimiz el yapımı, bilezikli yekpare tek parça yani bıçağın çeliği sapa kadar gidiyor abi. Gayet de dayanıklı. Ha keskin mi keskin.”, “İşte sizlere şu gördüğünüz kâğıdı hiç zorlanmadan jilet gibi kesen bu bıçaklardan 3 tane gönderiyoruz... 1, 2, 3 tane ahşap saplı Sürmene bıçağı yanında Clever Cutter Doğrama Makası ve özel Sürmene bileme makası makinasını da yine bu setin içinde alacak... 3 tane Sürmene bıçağını alacaksın, yıllar boyunca kullanacaksın. Az önce de söyledik. Yekpare tek parça çelikten üretilmiştir ve ekranda göstermiş olduğumuz bıçaklardan farklı bir bıçak gelir ise 15 gün içerisinde iade etme hakkına sahipler. Tüketici olarak 15 gün içerisinde iade etme hakkına sahipsiniz....”, “Şimdi bana bir mesaj geldi, lafınızı bölüyorum. Bak, babam demiş ki "Oğlum, oradan bir paket bana bıçak alıyorsun, Ordu'ya gönderiyorsun." demiş... Ben 130 lirayı veriyorum, kefil de oluyorum...”, "3'lü Sürmene Bıçak Seti", "Sürmene Bileme Makası Hediye", "Clever Cutter Doğrama Makası Hediye", "0216 912 23 ..", "149 TL + Kargo" vb şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, söz konusu ürünün tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.

İhlale konu yayında; tanıtımı yapılan ürünün benzer nitelikteki ürünlerden farklı olarak gerçek el dövmesi sürmene bıçağı olduğu, tek parça kaliteli çelikten üretildiği, son derece keskin olduğu, ahşap sapı ve bileziğinin bulunduğu, setin içerisinde farklı hediyelerin sunulduğu, gerçek değerinin oldukça altında bir fiyat ile satışının yapıldığı, ürünün ısrarla vurgulanan ayırıcı özelliklerine rağmen satış sonrası yaşanabilecek olumsuzluklara karşı tüketiciyi koruyacak şekilde, satışı yapan gerçek veya tüzel kişiye ilişkin isim, unvan ve adres gibi iletişim bilgilerinin yayında açıkça belirtilmediği, ürünlerin hangi koşullarda iade edilebileceği veya para iadesinin azami süresi gibi hususların net bir şekilde tüketicilere aktarılmadığı, ayrıca, "149 TL + Kargo" şeklindeki fiyat açıklamasının nihai ücretin belirlenmesi noktasında tüketiciye yeterli bilgiyi sağlamadığı görülmüştür. Diğer taraftan izleyiciler üzerinde yayının ve satışın anlık olarak gerçekleştirildiği yönünde bir izlenim oluşturularak tüketicilerin ürünü almaya teşvik edildiği, buna karşın yayının 17.08.2022 tarihli bir yayının tekrarı niteliğinde olduğu, bununla birlikte, RTÜK İletişim Merkezine gelen şikayetlerde adı geçen medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınlarına dayanarak "3'lü Sürmene Bıçak Seti" aldığını belirten vatandaşların taraflarına eksik veya hatalı ürün gönderildiğinden bahisle yapılan şikayetler ile birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu yayının izleyiciyi yanıltıcı/aldatıcı ve izleyicinin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.

Bu nedenlerle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Bu itibarla;

6112 sayılı Kanun'un 9’uncu maddesinin 6’ncı fıkrasının (c) bendinde yer alan, "Ticari iletişim.....Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır.” hükmünün ihlali nedeniyle,

6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,

a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,

Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Temmuz 2022 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 38.460,00 (otuzsekizbindörtyüzaltmış) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “…8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. …” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.