İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 05.08.2022 tarih ve 1003 sayılı yazısına konu BERAT logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 05.12.2021 tarihinde saat 09:48’de yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 05.12.2021 tarihinde saat 09:48’de yayınladığı "Süzme Çiçek Balı" isimli ürünün tanıtım ve satışına ilişkin ticari iletişim yayınında, "Merhaba sevgili seyirciler...yani bizim amacımız burada sizin gönül rahatlığıyla düzgün balı yemeniz. O yüzden biz de ne yaptık dedik ki bu işin işi bileni kim? Balcı Hüseyin. Biz de kendisini Sivas'tan Divriği'nden getirttik…Bir dünya analizden, bir dünya tahlilden geçiyor. Yani şu bala gönül rahatlığıyla güvenebilirsiniz. Ve biz bugün size 5 kilo teneke balı, 'bugüne özel' 5 kilo balı 249 TL'ye göndereceğiz…Hayır olmaz. 249 olmaz. Biz buraya neden geldik? 1200 kilometre yoldan geldim ben. Biz buraya halka, vatandaşa kalite satacağız. Uygun fiyata vereceğiz. Bunun fiyatı 199 TL…Bulunduğumuz bölge organik bir bölge. Rakımı yüksek 1800'lü rakımlarda... Kesinlikle etrafımızda tarım yok. Arıcı yoktur. Tamamen biz organik bal yapıyoruz...Biz balımızla çok güzel bir kampanya yaptık. Bu kampanyayı tüm halkımız bal yesin diye ekranların başına geçtik…Şu andaki kampanyamız süzme bal kampanyası. Bu şekilde 5 kilo olarak gelecek. Üzerlerinde kendi barkodlarımız olacak. Arıcı Birliği kayıtlarımız olacak... Daha sonra bunları kargoya veriyoruz. Siz kapınızda, evinizde otururken biz kapınıza kadar teslim ediyoruz…bu minvalde çok da güzel bir kampanya yaptı. Ne yaptı? 5 kilo teneke balı, şu gördüğünüz tenekenin hepsi 199 TL'ye göndereceğiz. Bu muazzam bir şey…Hiçbir şekilde katkı maddemiz yoktur. Olmaz da zaten. Balın uzamasını görüyorsunuz. Bu bir tahlildir, analizdir. Diğer katkı maddesi olan ürünler küt diye kesilir orada. Gayet net, şeffaf. Her şey şeffaf bizde. Balımız organik olduğu için hiçbir katkı maddesi kesinlikle, ilaç kalıntısı şudur budur yoktur.”, "5 Kilo Tenekede Süzme Çiçek Balı, Kapıda Ödeme 199 TL, Ücretsiz Kargo, Analiz Belgeli %100 Doğal Çiçek Balı, 0212 912 10 …" vb şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, söz konusu ürünün tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.

Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği'nin Tanımlar başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde "Bal, Bitki nektarlarının, bitkilerin canlı kısımlarının salgılarının veya bitkilerin canlı kısımları üzerinde yaşayan bitki emici böceklerin salgılarının bal arısı tarafından toplandıktan sonra kendine özgü maddelerle birleştirerek değişikliğe uğrattığı, su içeriğini düşürdüğü ve petekte depolayarak olgunlaştırdığı doğal ürünü ifade eder.” şeklinde tanımlandığından satılan ürün zaten doğal olmalıdır. Ayrıca yayındaki ürünün doğallığına veya saflığına yapılan vurgu ve iddialar Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği'nin “Doğru Bilgilendirmeye İlişkin Kurallar” başlıklı 7’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan; "Tüm benzer gıdalar aynı niteliklere sahip olduğu halde, belli bir gıdanın özel niteliklere sahip olduğunu ileri sürerek ve özellikle belirli bileşenler ve/veya besin öğelerinin varlığını veya yokluğunu özel olarak vurgulayarak, yanıltıcı biçimde olamaz." hükmünü ihlal eder niteliktedir.

İhlale konu reklamda, sunucu tarafından; Tanıtılan balın içerisinde herhangi bir katkı maddesinin bulunmadığını, doğal bir ortamda üretildiğini sürekli olarak "Katkısız" olduğu vb. ifadelerle, satılan ürünün doğal ve gerçek olduğunu belirterek satışının yapıldığı, oysaki Türk Gıda Kodeksi Bal tebliğden de anlaşılacağı üzere zaten satılan ürün doğal olması gerektiği, bununla birlikte, 5 kilogram süzme balın direkt üreticiden alınarak 199 TL gibi uygun bir fiyatla satış yaptıkları belirtilmiş ise de; böyle bir durumun günümüz ekonomik gerçekleriyle bağdaşmadığı, 04.12.2021 tarihinde indirimli olarak 199 TL'ye satışa sunulduğu belirtilen ve bu fiyatın o güne özel olduğu ifade edilen ürünün, 05.12.2021 tarihinde yine 199 TL'ye satıldığı ve aynı ürünün reklamında da bu fiyatın yine o güne özel olduğunun belirtildiği, dolayısıyla bu yöntemle izleyicilerin ürünü almalarında zamanın sınırlı olduğu mesajı verilerek tüketicilerin ürünü satın almaya teşvik edildiği, böylece kampanya süresi hakkında yanıltıcı nitelikte yapılan reklam yayının; izleyicileri yanıltıcı ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.

Bu nedenlerle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Bu itibarla;

6112 sayılı Kanun'un 9’uncu maddesinin 6’ncı fıkrasının (c) bendinde yer alan, "Ticari iletişim.....Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır.” hükmünün ihlali nedeniyle,

6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,

a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,

Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Kasım 2021 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2021 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 28.238 (yirmisekizbinikiyüzotuzsekiz) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

b) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “…8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. …” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.