İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 05.07.2021 tarih ve 985 sayılı yazısına konu HALK TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta 27.06.2021 tarihinde saat 20:01’de yayınlanan "Görkemli Hatıralar" adlı program yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere; HALK TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından 27.06.2021 tarihinde 20:01’de canlı olarak yayınlanan, sunuculuğunu Serhan ASKER'in yaptığı, sanatçılara destek için çeşitli sanatçıların katılımıyla şarkıların söylendiği "Görkemli Hatıralar" adlı programda, seslendirilen "Cemo" adlı şarkının sözlerinde; "Dağların yücesinde ateş yanar. Oturmuş da başına sevdalılar. Gün gelir kahpe savrulur. Cemo ovaya inende. Gün gelir kahpe savrulur. Cemo ovaya inende. Yar yar yar yar. Yar yar yar yar. Alnında yıldızlı bere. Elinde mavzeriyle. Çıkıp Dersim dağlarında. Türkü söylemek var ya. Alnında yıldızlı bere. Elinde mavzeriyle. Çıkıp Dersim dağlarında. Türkü söylemek var ya. Oy Cemo, Cemo can. Cemo can, Cemo can. Savrulup ovaya inen bulutlar. Muştusudur kopacak fırtınanın. O büyük günün görkeminde. Çocuklar halaya duracak. O büyük günün görkeminde. Çocuklar halaya duracak. Alnında yıldızlı bere. Elinde mavzeriyle. Çıkıp Dersim dağlarında. Türkü söylemek var ya. Oy Cemo, Cemo can. Cemo can, Cemo can" şeklinde söylendiği görülmüştür.
Bilindiği üzere, Terör örgütleri amaçladıkları siyasal hedeflere ulaşmak için hukukun üstünlüğü ve devlet otoritesini tanımayan, halka ve güvenlik güçlerine karşı tahripkâr silahlarla donanmış olarak gelişmiş taktikler kullanan, insan hayatını hiçe sayan, masum insanları bile hedef alabilen ve hiçbir savaş kuralını tanımayan, sistematik, öldürme, kaçırma, korkutma gibi eylemleri gerçekleştiren örgütlerdir. Bu nedenle kolluk mensupları ile terör örgütleri tarafından haklarında suç işlenebilecek kişilerin korunmalarını sağlayacak düzenlemeler yapılması basın yayın organları aracılığıyla, terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde suç işlemeye alenen teşvik, işlenmiş olan suçları veya suçluları övme veya terör örgütünün propagandası niteliğinde içeriğe sahip yayınların yapılmasını engelleme zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Bu maksatla Terörle Mücadele Kanunu'nun 6. maddesi düzenlenmiştir.
TMK'ye göre "Terör, cebir ve şiddet kullanarak; baskı, korkutma, yıldırma, sindirme veya tehdit yöntemlerinden biriyle, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin niteliklerini, siyasi, hukuki, sosyal, lâik, ekonomik düzenini değiştirmek, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmak, Türk Devletinin ve Cumhuriyetin varlığını tehlikeye düşürmek, Devlet otoritesini zaafa uğratmak veya yıkmak veya ele geçirmek, temel hak ve hürriyetleri yok etmek, Devletin iç ve dış güvenliğini, kamu düzenini veya genel sağlığı bozmak amacıyla bir örgüte mensup kişi ya da kişiler tarafından girişilecek her türlü suç teşkil eden eylemlerdir." TMK Madde 7 ise terörü övmek ya da meşru kılmayı şu şekilde düzenlemiştir: "Terör örgütünün; cebir şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayan yolu ile işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur."
İnsan hak ve özgürlüklerinden olan ifade özgürlüğü hakkı, demokratik bir toplumun temel unsurlarını oluşturan çoğulculuk, hoşgörü ve açıklık ilkelerinin var olması bakımından vazgeçilmez bir karakter taşımakla beraber, gerek uluslararası sözleşmelerde ve gerekse ulusal hukuk belgelerinde bu hakkın kullanılmasının belirli sınırları bulunmaktadır. Terörle mücadele gibi toplumun varlığını tehdit eden hassas süreçlerde medya neyi nasıl aktaracağı konusunda daha titiz yaklaşmalıdır. Dolayısıyla basın özgürlüğü hiçbir zaman terörü teşvik etmeye mahal vermemelidir.
İhlale konu programda, "Cemo" isimli şarkı, "Cemo ovaya inende, alnında yıldızlı bere, elinde mavzeriyle, çıkıp Dersim dağlarında türkü söylemek var ya..." gibi ifadeleri sebebiyle "terör örgütü faaliyetleri çerçevesinde suç işlemeye alenen teşvik etmek" suçundan yargıya taşındığı, Dışişleri Bakanlığı'nın sitesinde belirtildiği üzere DHKP-C bir terör örgütüdür. Türkiye'nin yanı sıra AB ve ABD tarafından da terör örgütü olarak kabul edilmektedir. Grup Yorum'un ve "Cemo" isimli şarkının DHKP-C terör örgütüyle ilişkilendirildiği davanın kamuoyunda çeşitli haber sitelerinde yer almasına rağmen, yayıncı kuruluşun terör örgütüyle münasebeti nedeniyle yargıya taşınan ve yargılaması devam eden bir şarkının, üstelik basın tarafından bilinmesine rağmen, programında seslendirilmesine müsaade ettiği ve terörle mücadele noktasında kendisine düşen sorumluluğunda hassas davranmadığı, bu türden bir içeriğin aktarımına aracılık etmesinin de kamusal sorumluluk anlayışı ile bağdaşmadığı, kanaatine varılmıştır.
Bu nedenlerle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun’un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’inci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat göz önünde bulundurularak, %3 oranında idari para cezası uygulanmasına ve idari tedbir olarak program yayınının üç (3) kez durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan; "Terörü övemez ve teşvik edemez, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremez, terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz" hükmünün ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bu Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (d), (f), (g), (ğ), (h), (n), (ö), (s), (ş) ve (t) bentlerindeki yayın hizmeti ilkelerine ve aynı maddenin dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara, ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde ikisinden beşine kadar idarî para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz. Ayrıca, idarî tedbir olarak, ihlale konu programın yayınının beş keze kadar durdurulmasına, isteğe bağlı yayın hizmetlerinde ihlale konu programın katalogdan çıkarılmasına karar verilir. İhlalin mahiyeti göz önünde bulundurularak, bu fıkra hükümlerine göre idarî para cezası ile birlikte idarî tedbire karar verilebileceği gibi, sadece idarî para cezasına veya tedbire de karar verilebilir.” hükmü uyarınca, idari para cezası ve program yayını durdurma idari tedbirinin uygulanması gerektiği,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Mayıs 2021 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 2.182.575,27 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde üç oranı (%3) 65.477,00 TL İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) İdarî tedbir olarak, ihlale konu PROGRAM YAYINININ TAKDİREN 3 (ÜÇ) KEZ DURDURULMASINA, bu idari tedbirin uygulanma zamanın kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,
c) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan; “…Yükümlülük veya yasağa aykırılık dolayısıyla idarî tedbir olarak programın yayınının durdurulması kararının verilmesi halinde, yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren fiilin işlenmesinden dolayı sorumluluğu olan programın yapımcısı veya varsa sunucusu, yayının durdurulduğu süre zarfında, aynı veya farklı medya hizmet sağlayıcı kuruluşta hiçbir ad altında başka bir program yapamaz veya sunamaz.” hükmü uyarınca, işlem yapılması hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
d) İdari tedbir uygulanması sonucu yayını durdurulan programın yerine, Üst Kurulca gönderilen programların, programın başında; “Bu program, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun 07.07.2021 tarih ve 2021/27 sayılı toplantısında alınan 755 No’lu kararı uyarınca, kuruluşumuzun 27.06.2021 tarihinde saat 20:01’de yayınladığı "Görkemli Hatıralar" adlı programda, 6112 sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan, yayın hizmetleri ‘Terörü övemez ve teşvik edemez, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremez, terör örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerini yansıtıcı nitelikte olamaz’ ilkesinin ihlali nedeniyle idari tedbir uygulanması sonucu yayını durdurulan program yerine yayınlanmaktadır.” metninin anlaşılır şekilde okunarak DVD/CD’de yer aldığı şekliyle ticari iletişim yayını içermeksizin yayınlanmasına, ayrıca anılan metnin program yayını süresince ekranın altında akar yazı ile verilmesine,
e) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir. … Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Üst Kurul Üyesi Okan KONURALP ve İlhan TAŞCI’nın karşı oyları ve oy çokluğu ile karar verildi.