İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 30.10.2013 tarihli ve 3141 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Nisa Tv logosuyla yayın yapan kuruluşta, 21.10.2013 tarihinde, saat 11.35.16'da 3 dakika 36 saniye süre ile Dr.Ömer Coşkun'un bitkisel olduğu ifade edilen "Sindirim Seti" adlı ürünün tanıtım ve satışına yönelik ticari iletişim yayınının, sesli ve görüntülü hiçbir reklam ibaresine yer verilmeksizin ekrana getirildiği tespit edilmiştir.
Söz konusu yayında yer alan ifadeler aşağıda sunulmuştur :
" Sindirim sisteminin ihtiyaçları var, bir gıdayı ağızdan aldıktan sonra yemek borusundan geçiyor, mideye geliyor, midede asitlerle enzimlerle temasa ederek sindirilmeye başlıyor.. Bitkiler o kadar güzel ki, örneğin midede asit çok fazla artık sıyrık ve yara haline gelmiş, işte "Kudret Narlı Kapsül", mide bağırsak sisteminde oluşacak arızalara karşı problemlere karşı işte gayet güzel bir sindirim formulü ("Sindirim Bitkisel Karışım" ürünü ambalajlı kutusu ile ekranda) yanında bir tatlı kaşığı "Kekikli Macun'dan" alındığında hazım sistemi için, sindirim sistemi için mükemmel bir gıda ("Kekili Macun" ürünü ambalajlı kutusu ile ekranda). Onun yanında "Biberiye" şöyle bir tatlı kaşığı bir bardak sıcak suya konduğu zaman inanılmaz ("Biberiye" ürünü ambalajlı kutusu ile ekranda). Yine Kantaron'lu çayımız, normal yemeklerde keyif çayı olarak bir bardak sabah, bir bardak akşam içilebilir harika bir çay ("Kantaron çayı" ürünü ambalajlı kutusu ile ekranda) ve Ebegümeci içerdiği saponinler nedeniyle yine sindirim sistemine yardımcı, mide bağırsak sistemine inanılmaz bir gıda. İşte bu 6 ürün 6 gıda bugün set şeklinde ve sadece 99 Lira. Bu bitkiler kargo dahil, KDV dahil bir telefonla evinize gelecek. Geldikten sonra neler olacak, sizler yaşadığınız o sıkıntıları geride bırakabileceksiniz, bu bitkiler ilaçlarla etkileşmez, bunlar ilaç değildir gönül rahatlığı ile kullanın, 1 aydan sonra oluşacak ferahlığı, rahatlığı zaten hissedeceksiniz. Sağlık mı arıyorsunuz işte kapınızda. Sindirimi rahat mı yapmak istiyorsunuz işte kapınızda. Mide, bağırsak, safra,kesesi pankreas bu bitkilere ihtiyaç duyuyor. Bir telefon kadar yakın, bence kampanyayı kaçırmayın hemen arayın. Bitkiler geldikten sonra kontrol amacıyla merkezimize sizleri bekliyoruz Varsa raporlarınız bize fakslayın,varsa konuyla ilgili tetkik, tahlil elinizde bize ulaştırın, merkezimize gelebilirsiniz. Orada yapılacak bir hücresel chek-up'la hücresel kontrolle ne durumda olduğunuzu görebiliriz..."
Söz konusu yayın sırasında "Sindirim problemlerine karşı %100 bitkisel gıda takviyeleri" "Sindirim bitkisel karışım, Kekikli Macun", " Kudret Narlı Kapsül, Ebegümeci bitkisi", "Kantaronlu Çay - Biberiye bitkisi " " Sindirim problemlerinizden kurtulun - Şok kampanya " +90 212 470 20 20 - 99 TL K.D.V dahil, ücretsiz kargo" ibarelerinin ekranda kaldığı izlenmiştir. Tanıtım esnasında adı geçen ürünler ambalajı ve aşağıdaki şekilde tedavi edici özellikleri ile ekranda yer almıştır.
" Kudret Narlı Kapsül - Midenize dost bir dokunuş "
" Sindirim Bitkisel Karışımı- Sindirim Problemlerinin giderilmesine yardımcı bitkisel gıda takviyesi"
" Kekikli Macun- Hazımsızlık problemine karşı bitkisel gıda takviyesi "
" Biberiye - Mide bağırsak tembelliğine karşı bitkisel gıda takviyesi"
" Kantaronlu Çay- Sindirim Sistemi düzenlemeye yardımcı bitkisel gıda takviyesi"
" Ebegümeci - Dengeleyici ve moral yükseltici bitkisel gıda takviyesi"
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında, bazı TV ve radyo kanallarının reklam veya programlarında gıda takviyelerinin, muhtelif hastalıklara iyi geldiği şeklindeki sağlık beyanlarıyla tanıtımı ve satışının yapıldığı, yayınlarda sürekli olarak hastaların bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik edildiği, hastaların tıbbi tedaviden uzaklaştırıldığı ve yüksek maliyetli ürünleri kullanmak zorunda bırakıldığı belirtilmiştir. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ilgi yazısında; tanıtımlarda ürünleri kullandığını ve faydalı olduğunu beyan eden kişilerin seçilmekte olduğunu, güya toplumu bilgilendirmek amacıyla uzmanlıkları akademik olarak kanıtlanmamış olan şahısların görüşlerine yer verildiğini ve bu programlarda Doktor unvanlı Mustafa Eraslan ve Ömer Coşkun gibi sağlık meslek mensuplarının da doğrudan veya dolaylı olarak rol aldığının yakından müşahede edildiğini ifade etmiştir. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ilgi yazısında ayrıca, endikasyon belirtilen ürünler için Sağlık Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi gerektiği ve mevzuat gereğince televizyon ve radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satış ve pazarlanmasının uygun olmadığı ifade edilmiştir.
Yukarıda belirtilen ifadeler değerlendirildiğinde, Ömer Coşkun'un ürünlerinin mide asidi ve yaralara, hazım ve sindirim problemlerine, mide bağırsak tembelliğine iyi geldiği iddia edilmektedir. Bu bağlamda bitkisel ürün ve gıda takviyesi olduğu belirtilmesine rağmen sözkonusu ürünlerin sağlık beyanıyla tanıtımının yapıldığı, hastaların bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik edildiği anlaşılmaktadır. Sağlık bakanlığının ilgi yazılarından hareketle, bitkisel gıda takviyelerinin bu şekilde yapılan tanıtımının toplumu yanıltıcı ve tüketici çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.”
Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
NİSA TV logolu Yayın Kuruluşu'nun bu yayını ile, 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ve Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrası ilkelerini ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkikinde; yayıncı kuruluşun ticari iletişim yayını mevzuatta belirlenen şekliyle diğer yayınlardan ayırt etmemek ve söz konusu ticari iletişim yayınında endikasyon belirten ifadeler kullanmak suretiyle halk sağlığını yanıltıcı ifadeler kullanıldığı, ilaç olmadığı halde tedavi edici nitelikte gösterildiği anlaşıldığı ve bu nedenlerle 6112 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının ve 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 12.06.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 17.07.2013 tarih ve 2013/43 sayılı toplantısında alınan 70 nolu kararıyla6112 Sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmakla, 6112 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci ve 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un hem 9/6-c hem de 10/1 hükümlerinin tekraren ihlal edilmiş ve her iki ihlal için de sadece idari para cezası öngörülmüş olması nedeniyle 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasına atfen en ağır (tek) idari para cezası verilmesi gerektiğinden,NİSA TV logosuyla yayın yapan NİSA RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” ve 10 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." hükümlerinin tekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrası hükmü uyarınca
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Eylül 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 4.500,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.