İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 07.09.2018 tarih ve 567 sayılı yazısına konu STAR TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta 30.08.2018, 02.09.2018 ve 06.09.2018 tarihlerinde saat 09:30’da yayınlanan “Avlu” adlı dizi film yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
STAR TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından, kadın mahkumların dramatik yaşam öyküsünün anlatıldığı “Avlu” adlı dizinin, 30.08.2018 tarihli bölümünde saat 09:48’de yayınlanan bölümünde Deniz’in Kudret’in zoruyla Azra’nın elini pres ütüde yakması, 09:53’de eli yanan Azra’nın hapishane revirinde yatarken, geçmişinde alkolik annesinin kendisine yaptığı şiddeti hatırlaması, 02.09.2018 tarihli bölümünde saat 10:11’de yayınlanan bölümünde, Kudret’ten sürekli uyuşturucu temin eden iki kadın mahkumun Dudu’yu uyuşturucuların yerini söylemesi için büyük buzdolabının içine kapatmaları ve 06.09.2018 tarihli bölümünde saat 11:59’da yayınlanan bölümünde ise, Kudret’in cezaevinin avlusunda defalarca bıçaklanması sahnelerinin korumalı saatlerde ekranda yer aldığı tespit edilmiştir.
Bilindiği üzere, televizyonun izleyiciler üzerinde yaptığı etkiler konusunda, yapılan bilimsel araştırmalarda, medyada yayınlanan, özellikle de televizyonda yer alan şiddet olaylarının, toplum genelindeki saldırganlık oranları üzerindeki istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir artışı tetiklediği, medyanın değerlerimiz, tutum ve davranışlarımızı şekillendirmede de etkileyici bir güç olduğu, televizyon ve medyada izlenen şiddetin gerek kısa, gerekse uzun vadede çocuklar ve gençlerin duygu, düşünce, değer, tutum ve davranışları üzerinde tetikleyici, hızlandırıcı ve özendirici bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu tespitler ekranlardan verilen şiddet mesajlarının, başta çocuklar ve gençler olmak üzere tüm izleyicileri olumsuz yönde etkilediğini, izlenen şiddet sahnelerinin tutum ve davranışlara yansıyarak toplumda gittikçe yaygınlaşan ve bireylerin sorunlarını şiddet uygulayarak çözmeye yönelik davranış değişiklikleri oluşturduğunu kanıtlar niteliktedir. Bu bağlamda, korumalı saatlerde yayınlanan söz konusu yayının çocuk ve gençler açısından olumsuz örnek teşkil edebileceği kanaatine varılmıştır.
“Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”in 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (o) bendinde “Korumalı saatler; “Çocuk ve gençlerin, yayınları izleme veya dinleme ihtimali olan 24:00-05:00 saat aralığı dışındaki zaman dilimi” şeklinde tanımlanmıştır.
İhlale konu dizi filmde, haftanın 7 günü yoğun şiddet sahnelerinin yer aldığı "Avlu" adlı dizinin, çocukların ve gençlerin televizyonları başında olduğu bir saatte yayınlaması, hem onları hem de diğer izleyicileri olumsuz yönde etkileyebileceği, şiddet sahnelerinin çocuk ve genç kitle üzerinde bırakabileceği psikolojik etki ve yaratabileceği travma üzerinde hassasiyet gösterilmeden, korumalı saatlerde (saat 09:48, 09:53, 10:11, 11:59) ekrana yansıtılarak, bu kitlenin zararlı içeriklere maruz bırakılmasının çocuk ve gençler açısından olumsuz örnek teşkil edebileceği kanaatiyle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun’un 8'inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz." ilkesinin ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin
tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. …” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2018 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 15.996.653,70 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı (%1) 159.967,00 TL İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.